Dzień Matki

Katarzyna Tyczyńska
Certyfikowana naturopatka, Terapeutka Klasycznej Medycyny Chińskiej, wykładowca
Długo zastanawiałam się, jaki artykuł napisać do majowego numeru Natury & Zdrowia. Zastanawiam się za co kocham maj oprócz mleczy, bzów i rannych skowronków?
Odkąd jestem mamą, kocham ten miesiąc za to, że przypomina o czymś dla mnie najważniejszym – o Dniu Matki. Matki, którą stałam się już ponad dekadę temu. Pamiętam ten dzień jak dziś, a to, co wiem teraz uzmysławia mi, jakie błędy popełniłam zaraz po porodzie, nie dbając należycie o siebie i jakie to miało trudne konsekwencje w przyszłości.
W dzisiejszych czasach niepewności, poszukiwań, szerokiego dostępu do wiedzy (najczęściej potocznej, niesprawdzonej lub naukowej oderwanej od człowieka i wszystkich związków środowiskowych) oglądamy celebrytki, które błyszcząc na czerwonych dywanach, 2 tygodnie po porodzie prezentują idealnie płaski brzuch. My też idealne, Matki Polki udowadniamy światu, że tak jak one damy radę. Odrzucamy wszelką pomoc, bo kobieta ma być twarda jak chłop, na przekór sobie i naturze.

freepik.com
W toku naszej historii, odcięliśmy się od naszej słowiańskiej historii silnego związku z naturą. Nie wiemy jak po porodzie radziły sobie nasze prababki, to jak żyły nasze babki nie jest dla nas wartością. Dlatego w dzisiejszych czasach licząca sobie kilka tysięcy lat wiedza i kultura oparta na medycynie chińskiej może być nieocenionym źródłem inspiracji.
W Chinach każda matka wie, że po porodzie trzeba się zregenerować, a wiedza ta jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.
Bardzo precyzyjne zasady dotyczące zachowywania, opieki nad kobietą, diety po porodzie oraz sposobów rekonwalescencji to praktyka określana mianem zuo yue zi, w wolnym tłumaczeniu oznaczająca „siedzący miesiąc” lub “złoty miesiąc”. Jedynym, co kobieta ma robić przez pierwszy miesiąc połogu jest karmienie i własna regeneracja. Nie robi nic więcej. Do opieki nad niemowlęciem i innych czynności domowych ma pomoc teściowej, matki bądź wynajętej opiekunki. Takie podejście jest głęboko zakorzenione w chińskiej kulturze i rzadko zdarzają się tu odstępstwa. Chinki wiedzą dokładnie lub bardziej zwracają uwagę na to co dzieje się z ich ciałem i pozwalają sobie na bycie księżniczkami w tym szczególnym okresie.

Niektóre z zasad zuo yue zi na przykład unikanie kąpieli, niewychodzenie z domu, ograniczenie spotkań, nadwyrężanie wzroku, które mają swoje głębokie zdrowotne uzasadnienie, mogą wydawać się zbyt ograniczające w dzisiejszych czasach. Głównym jednak przesłaniem tej pięknej starożytnej tradycji jest to, że kobieta zasługuje na spokój, pomoc i odpoczynek. Matka po porodzie jest w najbardziej delikatnej fazie życia. Odpowiednia dieta, rekonwalescencja i unikanie złych wpływów pomogą jej wzmocnić organizm oraz zapobiec chorobom po porodzie oraz w przyszłości. Tak – to czy kobieta odpowiednio zregeneruje się po porodzie będzie miało kluczowe i głębokie konsekwencje dla jej zdrowia w przyszłości.
W trakcie porodu meridiany otwierają się, a osłabione dużym wysiłkiem ciało staje się bardzo podatne na wnikanie patogenów. Mogą one umiejscawiać się w głębokich warstwach ciała (mięśniach, kościach, stawach) i dawać o sobie znać w sprzyjających okolicznościach w przyszłości. To dlatego chińscy lekarze medycyny chińskiej zalecają niewychodzenie z domu przez pierwsze tygodnie po porodzie, unikanie przeciągów, klimatyzacji, chłodnych kąpieli, czy dbanie o ciepłotę stóp.
Po porodzie kobieta cierpi na niedobór energii i krwi. To oczywiste, ponieważ wydatkuje jej dużo, aby urodzić dziecko przy okazji tracąc dużo krwi, którą wyczerpuje również karmienie piersią. Mleko matki nazywane jest białą krwią, dlatego karmiąca nie miesiączkuje. Składniki wzmacniające krew wydatkowane są na budowanie innej jej formy.
Każdy poród wyczerpuje energię i esencję nerek, które w medycynie chińskiej odpowiedzialne są za nasze rozmnażanie oraz płodność. Gdy kobieta nie zregeneruje odpowiednio tego aspektu może mieć problem z zajściem w kolejną ciążę.
Trzeba pamiętać, że to jak kobieta zadba o siebie po porodzie lub raczej pozwoli zatroszczyć się o siebie bliskim, wpłynie na następne lata jej życia. Nie ma w tym przesady. Kobiety powinny wymagać i dać swoim mężom, mamom, ciotkom i przyjaciółkom instrukcję obsługi w połogu. Nie tylko dla dobra swojego, ale przyszłości całej rodziny. To wcale nie egoizm, ale zwykła zdroworozsądkowa kalkulacja.

CIEKAWOSTKA
Osłabienie energii i krwi może powodować wiele dysharmonii, których głównymi objawami są: osłabienie, poty, drażliwość emocjonalna/depresja, brak lub niewystarczająca laktacja, zaparcia czy zimne kończyny.
CIEKAWOSTKA
Tradycyjnymi tonikami Qi wykorzystywanymi w tradycyjnej medycynie chińskiej jest wysokiej jakości pożywienie, w tym gotowane: marchew, dynia, jajka, tzw. zupy mocy.
CIEKAWOSTKA
Bardzo polecany jest też długo gotowany rosół na kościach. W Chinach gotuje się go nawet przez kilkanaście dni przed porodem, dodanie do niego karpia, w szczególny sposób wspierać będzie laktację.
Artykuł ukazał się w magazynie Natura & Zdrowie 05/2018